Opinia biegłego

W sprawach o błędy medyczne czy też w sprawach wypadkowych konieczne są opinie biegłych sądowych, które mają za zadanie potwierdzić istnienie podstaw odpowiedzialności.

W błędach medycznych jest to potwierdzenie nieprawidłowości personelu medycznego skutkujących negatywnymi następstwami dla pacjenta. W wypadkach natomiast potwierdzenie przebiegu zdarzenia i wskazania osoby, która spowodowała wypadek.

Niniejszy artykuł porusza następujące kwestie:

• Czym jest opinia biegłego sądowego?
• Czym jest opinia prywatna?
• Czy warto uzyskiwać opinie prywatne?
• Czy można uzyskać zwrot kosztów prywatnej opinii?

Opinia biegłego sądowego

Zgodnie z art. 278 kodeksu postępowania cywilnego ,,W wypadkach wymagających wiadomości specjalnych sąd po wysłuchaniu wniosków stron co do liczby biegłych i ich wyboru może wezwać jednego lub kilku biegłych w celu zasięgnięcia ich opinii.”

W praktyce w przypadku spraw o błędy medyczne oraz spraw wypadkowych za każdym razem powoływana jest opinia biegłego albo nawet kilku biegłych. Dzieje się tak przede wszystkim dlatego, że sprawy te wymagają bardzo specjalistycznej wiedzy, której sędziowie nie posiadają, gdyż nie są lekarzami, czy też specjalistami z zakresu rekonstrukcji wypadków komunikacyjnych.

Sąd powołując biegłego przesyła mu akta sprawy oraz zobowiązuje do wydania opinii w określonym terminie. Wyboru dokonuje się z listy biegłych sądowych, które prowadzi każdy prezes sądu okręgowego.

Opinia biegłego stanowi dowód w sprawie, jest włączana do akt sprawy, a zawarte w opinii biegłego wnioski zazwyczaj stanowią podstawę do podjęcia ostatecznej decyzji odnośnie np. uznania danego zdarzenia za błąd medyczny.

Należy jednak podkreślić, iż opinia biegłego stanowi jeden z wielu dowodów zebranych w sprawie, a więc nie jest dowodem jedynym. Nie jest również dowodem niepodważalnym. Opinia biegłego jak sama nazwa wskazuje, przedstawia ocenę sytuacji i zebranych w sprawie dowodów, która z perspektywy konkretnego biegłego jest najbardziej prawdopodobna. Nie oznacza to w żadnym wypadku, że taka opinia zawsze jest słuszna lub nie zawiera błędów.

Kwestionowanie opinii biegłego w postępowaniu cywilnym

W przypadku, gdy opinia biegłego sądowego jest niekorzystna dla strony, nierzetelna, niespójna, niepełna można:

• wnieść do niej zastrzeżenia. Należy wskazać, dlaczego nie zgadzamy się z opinią biegłego, jakie ma wady, dlaczego naszym zdaniem nie może stanowić podstawy do wydania wyroku. Istotne jest doświadczenie pełnomocnika strony w tego typu sprawach, które pozwoli na dostrzeżenie nieprawidłowości opinii.
• wnosić o uzupełnienie opinii. Sytuacja ta dotyczy spraw, w których opinia nie odpowiada na zadane pytania albo pomija część zarzutów strony w żaden sposób się do nich nie odnosząc. Czasami zdarza się, biegły w treści opinii wskazuje, że nie może odpowiedzieć na poszczególne pytania z powodu braków w materiale dowodowym.
• żądać powołania innego biegłego. Jest to sytuacja wyjątkowa, w której są na tyle duże zastrzeżenia do bezstronności biegłego, że konieczne jest powołanie innego biegłego.
• wnosić o wezwanie biegłego na rozprawę celem jego przesłuchania. Najczęściej zdarza się to wtedy, gdy opinia uzupełniająca nadal nie daje wszystkich odpowiedzi. Wezwanie biegłego i osobiste przesłuchanie może w tym pomóc.

Prywatna opinia biegłego

Opinia prywatna nie jest tożsama z opinią biegłego sądowego, nawet jeśli zostanie wydana przez osobę, która została wpisana na listę biegłych sądowych.

Decydujące jest to kto skierował sprawę do biegłego:

• jeśli sąd – będzie to opinia biegłego sądowego, która stanowi podstawę do wydania wyroku;
• jeśli sprawę skieruje strona i zapłaci za nią biegłemu będziemy mieć do czynienia z opinią prywatną, gdyż powstaje na zlecenie strony.

Pojawia się teraz pytanie czy warto uzyskać opinię prywatną, czy jest ona niezbędna w procesie. Prywatna opinia biegłego nie jest niezbędna, aby wygrać sprawę. Doświadczony pełnomocnik, który specjalizuje się w określonych dziedzinach jest w stanie ocenić, czy sprawa jest z kategorii spraw do wygrania. Zdarzają się oczywiście wyjątkowo skomplikowane przypadki, w których opinia prywatna pomaga.

Należy jednak pamiętać, że opinia prywatna to dokument, który w sadzie nie ma żadnej mocy. Nawet jeśli zostanie złożony nie zastąpi opinii biegłego sądowego. Opinia prywatna może ewentualnie pomóc w napisaniu pozwu, w tym w przedstawieniu zarzutów do procesu leczenia.

Jeżeli strona, która ma zamiar wytoczyć proces zechce uzyskać taką opinię ma do tego prawo i opinia z pewnością nie zaszkodzi w upewnieniu się, czy warto decydować się na proces.

Koszty prywatnej opinii biegłego

Opinia prywatna jest opłacana przez stronę i tworzona na jej zlecenie. Tym samym to strona musi zapłacić za opinię prywatną. Warto wtedy jednak postarać się o fakturę VAT, gdyż istnieje szansa na uzyskanie zwrotu kosztów opinii w przypadku wygrania sprawy sądowej.

Pogląd taki przedstawia uchwała składu 7 sędziów Sądu Najwyższego z dnia 29 maja 2019 r. o sygnaturze SN III CZP 68/18.

Zgodnie z treścią uchwały ,,Nabywcy – w drodze przelewu – wierzytelności o odszkodowanie za szkodę komunikacyjną przysługuje od ubezpieczyciela odpowiedzialności cywilnej zwrot uzasadnionych kosztów ekspertyzy zleconej osobie trzeciej tylko wtedy, gdy jej sporządzenie było w okolicznościach sprawy niezbędne do efektywnego dochodzenia odszkodowania.”

Uchwała dotyczy sprawy wypadku komunikacyjnego, jednak analogicznie wygląda to w przypadku błędów medycznych. Konieczne jest jednak wykazanie, że uzyskanie prywatnej opinii biegłego było niezbędne, gdyż sam fakt poniesienia kosztu prywatnej opinii to jednak za mało.

Podsumowując prywatna opinia biegłego może być pomocna w upewnieniu się, że doszło do błędu lekarskiego, w złożeniu zarzutów do opinii biegłego sądowego, jednak nigdy nie zastąpi opinii biegłego sądowego powołanego przez sąd.

W określonych przypadkach przy wygranym procesie można starać się o uzyskanie zwrotu kosztów prywatnej opinii.

Jeżeli mają Państwo pytania związane z treścią artykułu lub znaleźli się Państwo w podobnej sytuacji, serdecznie zapraszam do kontaktu:

• telefonicznie pod nr 693 800 771
• mailowo na adres ewelina.miller@eim.waw.pl

Adwokat Ewelina Miller

Artykuł został sprawdzony w 2023 roku i zostały naniesione odpowiednie poprawki. Dbamy o to, byś czytając treści - czytał tylko aktualne informacje