Strona główna » Skala Apgar

Skala Apgar

Skala Apgar

U każdego noworodka po urodzeniu ocenia się jego stan ogólny za pomocą punktów w skali Apgar. Nazwa pochodzi od nazwiska anestezjolog z Uniwersytetu Columbia, która zaprezentowała po raz pierwszy punktację mającą na celu określenie stanu dziecka, w tym wydolność oddechową oraz układu krążenia.

W dalszej części artykułu dokładnie opiszę:

  • Co to jest skala Apgar;
  • Za co są przyznawane punkty w skali Apgar;
  • Jak interpretować ocenę dziecka w skali Apgar, szczególnie w sytuacji podejrzenia niedotlenienia okołoporodowego lub urodzenia wcześniaka.

 

Skala Apgar – co to jest

 

Skala Apgar pozwala określić w sposób dość uniwersalny stan dziecka, w tym fakt niedotlenienia. Pomaga to choćby przy dalszym leczeniu, gdy każdy kolejny lekarz ma wiedzę o stanie po urodzeniowym dziecka, zwłaszcza jeśli pojawiły się nieprawidłowości.

Należy pamiętać, iż punktacja Apgar powinna być oceniana wraz z pomiarami dziecka oraz wynikami badań z krwi pępowinowej.

W skali Apgar mierzonych jest 5 parametrów:

  • Oddech
  • Czynność serca
  • Zabarwienie skóry
  • Odruchy fizjologiczne
  • Napięcie mięśni.

W ramach każdego z wymienionych parametrów można uzyskać 0, 1 albo 2 punkty. Suma punktów pozwala określić czy stan dziecka jest:

  • Dobry – jeśli uzyska co najmniej 8 punktów;
  • Średni – gdy dziecko otrzyma od 4 do 7 punktów;
  • Ciężki – w przypadku uzyskania od 0 do 3 punktów.

Jeśli dziecko w punktacji w pierwszej minucie jest w stanie dobrym ocenia się je po raz kolejny w piątej minucie. Natomiast jeżeli stan dziecka jest średni albo ciężki ocenia się jego parametry ponownie kolejno w pierwszej, trzecie, piątej oraz dziesiątej minucie życia. Wszystkie te zapisy powinny oczywiście znaleźć się w dokumentacji medycznej z porodu dziecka.

 

Punkty w skali Apgar

 

Oglądając tabelę z punktacją Apgar warto wiedzieć, dlaczego dziecko otrzymało przykładowo 2 punkty za oddech, ale już tylko 1 za odruchy.

Upraszczając:

  • W zakresie oddechu: 2 pkt – oddech prawidłowy, 1 pkt – zwolniony, nieregularny, 0 pkt – brak oddechu.
  • W zakresie czynności serca: 2 pkt – czynność serca powyżej 100/min, 1 pkt – poniżej 100/min, 0 pkt – brak czynności serca.
  • W zakresie zabarwienia skóry: 2 pkt – zaróżowiona, 1 pkt – sina, 0 pkt – blada,
  • W zakresie odruchów: 2 pkt – kichanie, 1 pkt – grymas, 0 pkt – brak reakcji na wprowadzenie cewnika do noska. Punkty przyznaje się również po drażnieniu podeszwy stóp dziecka. Wtedy 2 pkt przyznaje się, gdy wywołuje to płacz, 1 pkt – delikatny ruch stopy, 0 pkt – brak reakcji.
  • W zakresie napięcia: 2 pkt – aktywne ruchy, 1 pkt – ruchy obecne, 0 pkt – wiotkość.

 

Skala Apgar, a niedotlenienie

 

Punktacja Apgar ma duże znaczenie przy określaniu czy u dziecka doszło do niedotlenienia. Często bowiem niska punktacja Apgar towarzyszy niedotlenieniu. Niedotlenienie może być wynikiem błędu lekarzy na którymś z etapów porodu, w tym z powodu opóźnienia w zakończeniu porodu, nieprawidłowego monitorowania pacjentki, może jednak wystąpić jeszcze przed porodem. Każdorazowo konieczna jest bardzo dokładna analiza dokumentacji medycznej, aby określić czy możliwe jest ustalenie przyczyny niedotlenienia oraz tego czy można mu było zapobiec.

Niska punktacja Apgar, zwłaszcza 0, 1, 2 albo 3 punkty świadczy z dużym prawdopodobieństwem o tym, iż doszło do niedotlenienia okołoporodowego, które szczegółowo zostało opisane w artykule pod tytułem Zamartwica.

Badaniem, które może potwierdzić fakt niedotlenienia oraz jego stopień jest badanie krwi pępowinowej. Lekarze mając wskazane powyżej informacje są w stanie ocenić jakie czynności powinny zostać podjęte na dalszym etapie leczenia, aby jak najbardziej zminimalizować zagrożenie dla dziecka spowodowane niedotlenieniem.

W praktyce uzyskanie przez dziecka 0, 1, 2 albo 3 punktów w skali Apgar, szczególnie jeśli ciąża przebiegała prawidłowo może świadczyć o tym, że do niedotlenienia doszło w trakcie porodu. Jest to bardzo ważne, gdyż dzieci z taką punktacją bardzo często zmagają się z:

  • porażeniem czterokończynowym,
  • padaczką,
  • nie mówią,
  • mają orzeczony stopień niepełnosprawności,
  • wymagają rehabilitacji i specjalistycznej opieki.

 

Skala Apgar u wcześniaków

 

Skala Apgar jest najczęściej stosowaną skalą od oceny stanu zdrowia noworodków, jednak w przypadku oceny wcześniaków bywa ona niemiarodajna, gdyż nie zawsze niska punktacja u dzieci przedwcześnie urodzonych świadczy o niedotlenieniu. Wcześniaki nie mają bowiem jeszcze w pełni wykształconych funkcji organów, dlatego normą może być u nich zaburzenie oddychania czy brak prawidłowego napięcia mięśniowego.

Z tych względów w przypadku dzieci urodzonych przed 31 tygodniem ciąży ważących 1500 gram albo mniej zastosowanie znajduje skala CRIB (Clinical Risk Index for Babies). Skala ta obejmuje ocenę noworodka w okresie 12 godzin od urodzenia, pomaga w oszacowaniu ryzyka zakażenia oraz uszkodzenia Ośrodkowego Układu Nerwowego oraz ryzyka zgonu dziecka.

W skali CRIB ocenia się wtedy następujące parametry:

  • masa ciała – od 0 do 7 pkt;
  • wady wrodzone – od 0 do 3 pkt;
  • wiek ciąży – od 0 do 1 pkt;
  • najwyższą wartość niedoboru zasad – od 0 do 4 pkt;
  • najwyższą i najniższą wartość stężenia tlenu w mieszaninie oddechowej – od 0 do 5 pkt.

Liczba punktów uzyskana w skali CRIB odpowiada za przewidywane ryzyko zgonu. Przykładowo:

  • 6-10 punktów wskazuje 40 % ryzyka zgonu
  • 11-15 punktów to 70 % ryzyka zgonu
  • uzyskanie powyżej 15 punktów to ryzyko 90 % zgonu

Skala CRIB określa także ryzyko nieprawidłowości neurologicznych. Przykładowo uzyskanie 0-5 punktów oznacza ryzyko takich zaburzeń u 5 % noworodków, 6-10 punktów u 12 % noworodków, a uzyskanie 11 punktów to ryzyko zaburzeń u 20 % noworodków.

 

Skala Apgar – Interpretacja

 

Istotną kwestią, którą bardzo często obserwujemy w ramach prowadzonych spraw dotyczących błędów medycznych okołoporodowych jest fakt braku korelacji między punktacją Apgar, a stanem dziecka po urodzeniu oraz opuszczeniu szpitala. Przykładowo w dokumentacji medycznej widnieje zapis, iż dziecko otrzymało 9 punktów w skali Apgar, czyli jego stan powinien być dobry. Jednocześnie jednak u dziecka stwierdza się porażenie czterokończynowe, co może sugerować niedotlenienie okołoporodowe. Sytuacja taka świadczy zazwyczaj o wpisywaniu nieprawdziwych danych do dokumentacji medycznej.

Dokładna analiza dokumentacji medycznej może dać odpowiedź na pytanie czy doszło do niedotlenienia okołoporodowego oraz czy niedotlenienia tego można było uniknąć, gdyż przykładowo istniały wskazania do przeprowadzenia cesarskiego cięcia.

Podsumowując, jeśli dziecko otrzymało niską punktację w skali Apgar, zwłaszcza gdy ciąża przebiegała prawidłowo warto zastanowić się nad tym czy doszło do niedotlenienia w trakcie porodu, szczególnie gdy dziecko nie rozwija się prawidłowo oraz wymaga leczenia i rehabilitacji.

W przypadku uznania, iż stan dziecka jest spowodowany błędem medycznym okołoporodowym można domagać się od szpitala, który prowadził poród stosownego zadośćuczynienia, odszkodowania oraz comiesięcznej renty, które dożywotnio zabezpieczą przyszłość dziecka, zapewniając mu środki niezbędne na leczenie, rehabilitację oraz opiekę.

 

Jeżeli mają Państwo pytania związane z treścią artykułu lub znaleźli się Państwo w podobnej sytuacji, serdecznie zapraszam do kontaktu:

Adwokat Ewelina Miller

Artykuł został sprawdzony w 2023 roku i zostały naniesione odpowiednie poprawki. Dbamy o to, byś czytając treści - czytał tylko aktualne informacje

1 komentarz do “Skala Apgar”

  1. Szanowni Państwo,

    zachęcam do komentowania powyższego artykułu lub zadawania dodatkowych pytań, które pojawią się w związku z jego lekturą.
    Na wszystkie pytania postaramy się odpowiedzieć w możliwie jak najkrótszym czasie.

    Szanujemy prywatność naszych Czytelników, więc przy komentarzu nie pojawią się żadne Państwa dane w tym adres email.

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *

*