Vacuum poród

Poród zarówno w kontekście fizjologicznym jak i w kontekście błędów medycznych okołoporodowych kojarzy się zazwyczaj z porodem naturalnym albo z cesarskim cięciem.

Na sali sądowej walczymy często o to, by udowodnić błąd medyczny polegający np. na opóźnieniu w wykonaniu cesarskiego cięcia pomimo wskazań, nieprawidłowym prowadzeniu porodu naturalnego, nieprawidłowej opiece nad pacjentką. Dość rzadko (raporty wskazują na 5 % porodów) zdarzają się jednak porody z użyciem próżnociągu (vacuum) albo kleszczy, podczas których również może dojść do błędu medycznego.

W artykule znajduje się wyjaśnienie:

• czym jest poród vacuum,
• czym jest poród przy użyciu kleszczy,
• kiedy może do nich dojść;
• co zrobić, gdy nie wszystko pójdzie zgodnie z planem.

Próżnociąg – zastosowanie, działanie

Porody z użyciem próżonociągu oraz kleszczy to typowe porody zabiegowe, podobnie jak cesarskie cięcie. Próżnociąg położniczy to narzędzie opracowane w 1954 roku składające się z gumowej przyssawki, pompy próżniowej, uchwytu oraz systemu przewodów, które ma na celu szybsze wydobycie dziecka w przypadku, gdy są do tego wskazania. Dochodzi do znieczulenia, nacięcia krocza, a następnie przyssawkę przykłada się do główki dziecka i po wytworzeniu próżni próbuje się w ten sposób wydobyć dziecko.

Próżnociąg położniczy jest stosowany tylko wtedy, gdy zajdą łącznie dwie przesłanki:

• gdy nie ma szans na zakończenie porodu drogą cięcia cesarskiego, gdyż poród jest już zbyt zaawansowany, a główka dziecka znajduje się w kanale rodnym;
• przy jednoczesnym braku postępów porodu i zagrożeniu dla dziecka w postaci m.in. niedotlenienia.

Zastosowania próżnociągu położniczego może stanowić jedyną szansę na uniknięcie nieodwracalnych skutków dla dziecka. W praktyce próżnociąg położniczy (vacuum) stosuje się w sytuacjach, w których kobieta nie ma sił na dalszy poród albo ma problemy ze zdrowiem, które uniemożliwiają jej dalszy intensywny wysiłek – przykładowo:

• problemy kardiologiczne,
• nadciśnienie,
• ryzyko odklejenia siatkówki.

Próżnociąg może znaleźć zastosowanie również wtedy, gdy skurcze macicy są zbyt częste albo zbyt silne. Próżnociąg stosuje się także w porodach bliźniaczych wobec drugiego dziecka.

Poród vacuum nie może znaleźć zastosowania, gdy:

• prognozowana waga dziecka jest duża,
• nie występują skurcze,
• nie ma pełnego rozwarcia,
• dziecko jest nieodpowiednio ułożone,
• nie doszło do pęknięcia błon płodowych.

Podobnie nie u każdej kobiety można zastosować poród vacuum z uwagi na jej indywidualną budowę anatomiczną macicy.

Poród vacuum powikłania

Prawidłowo przeprowadzony poród vacuum powinien zakończyć się przyjściem dziecka na świat w dobrym stanie. Efektem ubocznym zastosowania próżnociągu położniczego u dziecka mogą być:

• siniaki,
• uszkodzenia naskórka,
• krwiaki,
• krwawienie wewnątrzczaszkowe.

Po stronie kobiety negatywne następstwa wiążą się z przygotowaniem do zabiegu, w tym nacięciem krocza i skutkują przedłużonym okresem dochodzenia do siebie po porodzie.

Poród kleszczowy i przy pomocy próżnociągu

Innym rodzajem zakończenia porodu niż vacuum jest poród przy użyciu kleszczy. Budzi on zazwyczaj bardzo nieprzyjemne skojarzenia, głównie z powodu stosowania kleszczy wysokich, które były wkładane bardzo głęboko do jamy macicy.

Zastosowanie kleszczy ma miejsce w przypadku przedłużającego się dwie godziny postępu porodu przy jednoczesnym braku parcia i podejrzeniu, że może dojść do niedotlenienia. Powodem może być m.in. niepokojący zapis KTG. Kleszcze powinny być używane przez doświadczonego położnika.

Kleszcze które w praktyce wyglądają jak dwie połączone ze sobą łyżki są używane w ten sposób, iż po dość dużym nacięciu rodzącej obejmuje się główkę najpierw jedną częścią, później drugą, po czym następuje wyciągnięcie dziecka.

Poród kleszczowy może nieść za sobą takie same powikłania jak przy próżnociągu położniczym, może dojść ponadto do uszkodzenia kości czaszki albo porażenia nerwu twarzowego.

Dzieci, u których stosowano kleszcze albo próżnociąg mają wykonywane USG przezciemieniowe, by ocenić stopień uszkodzeń mózgu.

W odróżnieniu od próżnociagu kleszcze mogą spowodować większe uszkodzenia dla kobiety:

• począwszy od urazów miednicy macicy,
• szyjki macicy,
• pęknięcia pochwy,
• uszkodzenia zwieraczy,
• trudności z nietrzymaniem moczu i kału.

Większość kobiet dochodzi do siebie po upływie 6-8 miesięcy.

Poród vacuum – błąd medyczny

Do błędu medycznego w kontekście zastosowania próżnociągu położniczego lub kleszczy dochodzi z powodu nieumiejętnego przeprowadzenia zabiegu albo przeprowadzenia go pomimo braku wskazań, ewentualnie przy przeciwwskazaniach.

Błędem medycznym może być ponadto dopuszczenie do konieczności przeprowadzenia zabiegu za pomocą kleszczy albo próżnociągu podczas gdy możliwe do zastosowania było cesarskie cięcie.

Gdy dziecko wskutek nieprawidłowego zastosowania próżnociągu albo kleszczy ponosi negatywne skutki zdrowotne ma prawo do uzyskania zadośćuczynienia, odszkodowania i comiesięcznej renty od osób odpowiedzialnych, czyli w praktyce bezpośrednio od szpitala lub od ubezpieczyciela, u którego szpital posiada polisę OC. Podstawą do uzyskania odszkodowania jest wykazanie, że uszczerbek na zdrowiu dziecka stanowi następstwo błędu medycznego.

Warto wspomnieć również o niedotlenieniu dziecka, które wystąpiło po porodzie zabiegowym. W przypadku, gdy można było go uniknąć wykonując cesarskie cięcie albo prawidłowo monitorując stan dziecka (poprzez stałe sprawdzanie KTG) również należy się dziecku zadośćuczynienie, odszkodowanie lub renta.

Podobnie sytuacja wygląda w przypadku kobiety rodzącej, której należy się zadośćuczynienie, gdy z winy lekarzy dojdzie do uszkodzeń ciała i związanych z tym następstw takich jak choćby nietrzymanie moczu i kału, których dałoby się uniknąć przy prawidłowym przeprowadzeniu zabiegu albo wykonaniu cesarskiego cięcia.

Warto wiedzieć, że wysokość zadośćuczynienia, odszkodowania oraz renty jest zawsze ustalana indywidualnie, zależy od wielu czynników, takich jak m.in. stopień negatywnych konsekwencji dla poszkodowanych.

W praktyce wysokość odszkodowania za błędy medyczne może wynosić od kilkudziesięciu tysięcy złotych, po kilkaset tysięcy złotych, a nawet w najpoważniejszych przypadkach przekraczać kwotę miliona złotych.

Jeżeli mają Państwo pytania związane z treścią artykułu lub znaleźli się Państwo w podobnej sytuacji, serdecznie zapraszam do kontaktu:

• telefonicznie pod nr 693 800 771
• mailowo na adres ewelina.miller@eim.waw.pl

Adwokat Ewelina Miller

Artykuł został sprawdzony w 2023 roku i zostały naniesione odpowiednie poprawki. Dbamy o to, byś czytając treści - czytał tylko aktualne informacje