Lekarz ma obowiązek wykonywać zawód zgodnie ze wskazaniami aktualnej wiedzy medycznej, dostępnymi mu metodami i środkami zapobiegania, rozpoznawania i leczenia chorób, zgodnie z zasadami etyki zawodowej oraz z należytą starannością.
Wskazany powyżej nakaz to treść art. 4 ustawy o zawodach lekarza i lekarza dentysty, z którego wynika, iż lekarz w trakcie leczenia pacjenta ma obowiązek stosować metody najskuteczniejsze, a jednocześnie obarczone najmniejszym ryzykiem dla pacjenta spośród metod leczenia obecnie znanych medycynie i sprawdzonych jako bezpieczne.
Z tym nakazem ściśle związany jest wynikający z art. 18 ustawy o zawodzie lekarza i lekarza dentysty oraz art. 55 kodeksu etyki lekarskiej, dotyczący każdego lekarza obowiązek podnoszenia kwalifikacji zawodowych oraz śledzenia postępów nauki i techniki medycznej.
W świetle przytoczonych powyżej przepisów lekarz powinien znać i stosować najnowsze metody leczenia, które zostały sprawdzone i przyjęte w jego specjalizacji. Stosowanie tych metod powinno być zawsze jego pierwszym wyborem. Jakiekolwiek odstępstwo od tej reguły lekarz powinien uzasadnić sytuacją konkretnego pacjenta, a ponadto powinien poinformować go o zamiarze zastosowania metody przestarzałej i związanym z tym ryzykiem powstania skutków ubocznych lub innych powikłań.
Pacjent w takim wypadku musi wyrazić zgodę za zastosowanie alternatywnej metody leczenia. Brak pouczenia od lekarza lub zgody pacjenta stanowi naruszenie art. 13 ust. 3 kodeksu etyki lekarskiej.
Jeżeli lekarz nie posiada dostatecznej wiedzy lub umiejętności by zastosować najnowsze metody leczenia danego przypadku, lub nie ma pewności czy dana metoda będzie odpowiednia w stosunku do danego pacjenta ma obowiązek przeprowadzenia niezwłocznej konsultacji u odpowiedniego specjalisty, który pomoże rozwiać jego wątpliwości i pomoże w doborze odpowiedniej metody leczenia lub przejmie leczenie pacjenta, wobec którego należy zastosować nową metodę leczenia.
Podobnie sytuacja wygląda w przypadku zamiaru zastosowania przez lekarza metody eksperymentalnej, niesprawdzonej dostatecznie i niestosowanej powszechnie, ale dającej w przypadku danego pacjenta duże szanse na powodzenie leczenia.
Jeżeli lekarz chce zastosować metodę lub lek, które nie są dopuszczone albo są w trakcie badań, może to zrobić jedynie w ramach eksperymentu medycznego.W tym przypadku również pacjent musi zostać poinformowany, że lekarz chciałby u niego zastosować metodę leczenia, która nie jest jeszcze sprawdzona i dopuszczona. Ponadto pacjent musi otrzymać informację o ryzyku z tym związanym i możliwych powikłaniach lub skutkach ubocznych oraz alternatywnych dostępnych i zatwierdzonych metodach leczenia.
Dopiero mając pełny obraz swojej sytuacji medycznej, pacjent może wyrazić zgodę na zastosowanie wobec niego eksperymentalnej metody leczenia.
Jeżeli którakolwiek ze wskazanych przesłanek nie została spełniona, lekarz narusza zasady określone w art. 21-29 ustawy o zawodzie lekarza i lekarza dentysty i nawet jeżeli końcowy efekt okaże się skuteczny naraża się na odpowiedzialność dyscyplinarną i odszkodowawczą.
Należy jednak pamiętać, że metody eksperymentalne często powodują skutki uboczne lub nawroty choroby dopiero po upływie określonego czasu, dlatego też początkowy sukces nie musi wcale oznaczać definitywnego zakończenia leczenia, a co za tym idzie prawidłowości wyboru danej metody leczenia.
Jeżeli mają Państwo pytania związane z treścią artykułu lub znaleźli się Państwo w podobnej sytuacji, serdecznie zapraszam do kontaktu:
- telefonicznie pod nr 607 223 420
- mailowo na adres michal.miller@eim.waw.pl
Adwokat Michał Miller
Artykuł został sprawdzony w 2023 roku i zostały naniesione odpowiednie poprawki. Dbamy o to, byś czytając treści - czytał tylko aktualne informacje
Szanowni Państwo,
zachęcam do komentowania powyższego artykułu lub zadawania dodatkowych pytań, które pojawią się w związku z jego lekturą.
Na wszystkie pytania postaramy się odpowiedzieć w możliwie jak najkrótszym czasie.
Szanujemy prywatność naszych Czytelników, więc przy komentarzu nie pojawią się żadne Państwa dane w tym adres email.