Błąd przy porodzie

Kobiety w okresie ciąży oraz w trakcie porodu powinny być otoczone staranną opieką ze strony lekarzy, pielęgniarek oraz pozostałych pracowników szpitali oraz przychodni. Jednakże zdarzają się sytuacje, w których z uwagi na nienależytą staranność personelu medycznego dochodzi do popełnienia błędów medycznych przy porodzie. Błędy te są zazwyczaj bardzo poważne w skutkach, gdyż często dochodzi wtedy do nieodwracalnych szkód zarówno u dziecka jak i matki.

Z treści artykułu dowiecie się Państwo:

• Kto ponosi odpowiedzialność za błędy lekarskie przy porodzie;
• Jak uzyskać odszkodowanie w sprawie o błąd przy porodzie;
• Kiedy poszkodowanym na skutek błędu medycznego przy porodzie należy się zadośćuczynienie;
• W jakich sytuacjach sąd stwierdza błąd przy porodzie.

Błędy lekarskie przy porodzie

Za błędy medyczne przy porodzie odpowiedzialność cywilną ponoszą:

• lekarze, którzy dopuścili się zawinionego błędu przy porodzie,
• szpitale, zatrudniające lekarzy lub inny personel medyczny, który popełnił błąd medyczny,
• zakłady ubezpieczeń z uwagi na fakt, iż każdy szpital oraz lekarz muszą posiadać ubezpieczenie odpowiedzialności cywilnej.

Oznacza to, iż za skutki błędu medycznego przy porodzie można pozwać lekarza, ale można też pozwać jednocześnie lekarza i szpital, a nawet towarzystwo ubezpieczeń, w którym mają oni wykupione polisy OC. W przypadku lekarzy ponadto można prowadzić przeciwko nim postępowanie karne oraz postępowanie dyscyplinarne.

W niniejszym artykule skupię się jednak na udzieleniu odpowiedzi na pytanie na czym polega odpowiedzialność cywilna w sprawie o błąd przy porodzie. Odpowiedzialność karna oraz dyscyplinarna zostaną omówione w kolejnych artykułach.

Należy pamiętać, że nie zawsze za błąd medyczny przy porodzie odpowiada lekarz, gdyż czasami odpowiedzialność ponoszą inne osoby. Do błędu przy porodzie spowodowanego przez inne osoby należeć będzie np. sytuacja, gdy pielęgniarka nie przekaże lekarzowi informacji np. o zmianie tętna dziecka. Taka informacja powinna zostać przekazana lekarzowi niezwłocznie, gdyż tylko wtedy będzie miał on możliwość podjęcia natychmiastowej reakcji, która może uratować zdrowie lub życie dziecka.

Niezależnie jednak od tego kto bezpośrednio zawinił, odpowiedzialność za skutki błędu przy porodzie zawsze poniesie również szpital zatrudniający osoby, które dopuściły się błędu lekarskiego.

Odszkodowanie za błąd przy porodzie

Zgodnie z koncepcją związku przyczynowego, sprawca szkody odpowiada za normalne następstwa zdarzenia powodującego szkodę. Oznacza to, że błąd przy porodzie może skutkować odpowiedzialnością odszkodowawczą szpitala lub lekarza dopiero w przypadku ustalenia, że szkoda jest bezpośrednim następstwem błędu medycznego.

W przypadku szkód doznanych przy porodzie, uprawnionym do zgłaszania roszczeń są przede wszystkim poszkodowane dziecko jak również jego rodzice. W imieniu dziecka pozew składają rodzice jako przedstawiciele ustawowi małoletniego dziecka. W takiej sytuacji roszczenia dziecka sprowadzają się do:

• odszkodowania obejmującego zwrot kosztów leczenia,
• zadośćuczynienia za cierpienia psychiczne w związku z wyrządzoną krzywdą i doznanym uszczerbkiem na zdrowiu,
• renty, która przysługuje, gdy zwiększą się potrzeby dziecka na skutek błędu lekarskiego przy porodzie.

W przypadku śmierci dziecka, rodzice nie występują już jako jego przedstawiciele, ale w imieniu własnym, czyli jako poszkodowani w wyniku błędu medycznego przy porodzie najbliżsi członkowie rodziny zmarłego dziecka.

Zazwyczaj podstawą żądania odszkodowania przez rodziców zmarłego dziecka jest znaczne pogorszenie sytuacji życiowej rodziny. Znaczne pogorszenie sytuacji życiowej może polegać na takich czynnikach jak np.

• obniżenie aktywności życiowej, zawodowej,
• brak możliwości uzyskania w dziecku oparcia na starość.

Wysokość odszkodowania nie jest całkiem dowolna, gdyż odszkodowanie za skutki błędu przy porodzie powinno być bezpośrednim wyrównaniem poniesionych z tego tytułu strat materialnych.

Błąd przy porodzie – Zadośćuczynienie

Dużo więcej swobody w orzekaniu o właściwej kwocie ma sąd w przypadku roszczenia o zadośćuczynienie za skutki błędu przy porodzie niż w przypadku dochodzenia odszkodowania.

Dziecko może żądać tytułem zadośćuczynienia za skutki błędu przy porodzie na podstawie art. 445 § 1 k.c., w razie doznania uszczerbku na zdrowiu, który w przypadku błędów przy porodzie bardzo często znacząco wpływa na dalszy jego rozwój, a nawet skutkuje trwałą niepełnosprawnością dziecka.

Rodzice dziecka mogą natomiast żądać w zależności od skutków błędu przy porodzie:

• w przypadku śmierci dziecka na podstawie art. 446 § 4 k.c. zadośćuczynienia za ból i krzywdę doznaną na skutek utraty dziecka. Wysokość przyznanej kwoty będzie w tym przypadku zależeć od stopnia krzywdy emocjonalnej doznanej na skutek utraty dziecka, cierpień z tym związanych, poczucia osamotnienia i doznanego z tego tytułu wstrząsu psychicznego.
• w przypadku trwałej niepełnosprawności dziecka na podstawie art. 448 k.c. zadośćuczynienia za krzywdę doznaną poprzez brak możliwości nawiązania z dzieckiem bliskich relacji ani przeżywania uroków rodzicielstwa czy obserwowania dorastającego i usamodzielniającego się dziecka.

Błąd medyczny przy porodzie

Na koniec opiszę przykłady spraw sądowych o błąd medyczny przy porodzie, które skutkowały zasądzeniem świadczeń odszkodowawczych na rzecz poszkodowanego dziecka czy jego rodziców:

• Na początek przykład zasądzenia odszkodowania, zadośćuczynienia i renty dla dziecka, które na skutek błędu przy porodzie doznało trwałej niepełnosprawności. – W wyniku błędu lekarzy matka urodziła dziecko, u którego następnie stwierdzono trwały neurologiczny uszczerbek na zdrowiu w rozmiarze 100%. Istnieje u niego ciężka postać dziecięcego porażenia mózgowego ze spastycznym niedowładem czterokończynowym, wynikająca z encefalopatii niedotleniowo-niedokrwiennej. Oprócz tego był on dotknięty padaczką objawową.Sąd przyznał chłopcu odszkodowanie za poniesione dotychczas koszty leczenia, zadośćuczynienie za doznany przez niego uszczerbek na zdrowiu oraz stałą rentę na pokrycie przyszłych kosztów niezbędnego leczenia, rehabilitacji i kosztów jego utrzymania w przyszłości. 

• Kolejny przykład dotyczy zadośćuczynienia dla rodziców dziecka, które zmarło w wyniku błędu lekarskiego przy porodzie. – Poród rozpoczął się planowo, jednak mimo upływu kolejnych godzin nie postępował zgodnie z założeniami personelu medycznego szpitala. Matka dziecka jedynie raz na kilka godzin była podłączana do KTG. Przy trzecim z kolei badaniu stwierdzono znaczne nieprawidłowości w akcji serca dziecka i podjęto decyzję o zastosowaniu cesarskiego cięcia. Niestety dziecka nie udało się już uratować. W ramach procesu sądowego biegli stwierdzili, że przez brak ciągłego monitorowania KTG za późno podjęto decyzję o cesarskim cięciu co stanowiło błąd lekarski przy porodzie. Sąd stwierdzając winę personelu medycznego szpitala zasądził dla każdego z rodziców po 200 tys. zł tytułem zadośćuczynienia za śmierć dziecka.

• Ostatni przypadek dotyczy wyroku sądu, który zasądził zadośćuczynienie dla matki dziecka, które stało się niepełnosprawne przez błąd medyczny porodzie, którego dopuścił się personel medyczny szpitala. – Matka niepełnosprawnego dziecka wystąpiła o zadośćuczynienie wykazując, że urodzenie chorego dziecka pozbawiło jej możliwości nawiązania prawdziwej relacji łączącej matkę i syna. Powódka całe swoje życie poświęciła na opiekę i pielęgnację niepełnosprawnego dziecka, zrezygnowała z pracy, rozpadł się jej związek z ojcem dziecka, straciła znajomych.Sąd uznał, że błąd medyczny, którego dopuścili się lekarze spowodował, naruszenie dobra osobistego powódki jakim jest prawo do nawiązania normalnych więzi i relacji ze swoim dzieckiem i z tego tytułu uznał, iż kwotą adekwatną będzie przyznanie matce 100 tys. złotych tytułem zadośćuczynienia. Rozmiar krzywdy uznał za bardzo duży i praktycznie bezterminowy. 

Jeżeli mają Państwo pytania związane z treścią artykułu lub znaleźli się Państwo w podobnej sytuacji, serdecznie zapraszam do kontaktu:

• telefonicznie pod nr 693 800 771
• mailowo na adres ewelina.miller@eim.waw.pl

Adwokat Ewelina Miller

Artykuł został sprawdzony w 2023 roku i zostały naniesione odpowiednie poprawki. Dbamy o to, byś czytając treści - czytał tylko aktualne informacje