Zdarzenie medyczne a błąd medyczny

Poniższy artykuł porusza kwestie, o które często pytają Nasi klienci, gdy przedstawiamy możliwości dochodzenia roszczeń za szkodę, jakiej doznali wskutek nieprawidłowości popełnionych w trakcie procesu przez lekarzy lub inny personel medyczny szpitala.

Artykuł wskazuje czym jest zdarzenie medyczne, czym zdarzenie medyczne różni się od błędu medycznego, jakie znaczenie w praktyce ma rozróżnienie zdarzenia medycznego od błędu medycznego oraz w jaki sposób i od kogo dochodzić odszkodowania i zadośćuczynienia za zdarzenie medyczne.

Zdarzenie medyczne

Zdarzenie medyczne to pojęcie uregulowane w ustawie o prawach pacjenta i Rzeczniku Praw Pacjenta. Zgodnie z art. 67A ustawy, zdarzenie medyczne obejmuje zakażenie pacjenta biologicznym czynnikiem chorobotwórczym, uszkodzenie ciała lub rozstrój zdrowia pacjenta albo śmierć pacjenta wywołane niezgodnymi z aktualną wiedzą medyczną:

• diagnozą, jeśli spowodowała ona niewłaściwe leczenie albo opóźniła właściwe leczenie przyczyniając się do rozwoju choroby;
• leczeniem, w tym wykonaniem zabiegu operacyjnego;
• zastosowaniem produktu leczniczego lub wyrobu medycznego.

Skutkiem czynności niezgodnych z wiedzą medyczną może być:

• zakażenie pacjenta biologicznym czynnikiem chorobotwórczym – zgodnie z art. 2 pkt 33 ustawy o zapobieganiu oraz zwalczaniu zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi zakażenie szpitalne to zakażenie, które wystąpiło w związku z udzielaniem świadczeń medycznych, w przypadku, gdy choroba nie pozostawała w momencie udzielania świadczeń zdrowotnych w okresie wylęgania albo wystąpiła po udzieleniu świadczeń zdrowotnych w okresie nie dłuższym niż najdłuższy okres wylęgania. Dla zakażeń miejsca operowanego przyjęto, że zakażeniem szpitalnym jest takie, które wystąpiło do 30 dni po operacji, a w przypadku wszczepienia ciała obcego np. protezy okres ten wydłuża się do roku.
• uszkodzenie ciała, rozstrój zdrowia – uszkodzenie ciała to naruszenie integralności cielesnej pozostawiające wyraźne ślady zewnętrzne i wewnętrzne. Uszkodzenie ciała pociąga za sobą niejednokrotnie rozstrój zdrowia, ale rozstrój zdrowia może mieć również inną przyczynę. Rozstrój zdrowia polega bowiem na zakłóceniu funkcjonowania organizmu ludzkiego, bez widocznego uszkodzenia poszczególnych organów. Tym samym bardzo często zdarza się, że jedno zdarzenie medyczne wywołuje zarówno uszkodzenie ciała jak i rozstrój zdrowia.
• śmierć pacjenta – za śmierć uznaje się tzw. śmierć mózgowo-rdzeniową, którą stwierdza lekarz w zaświadczeniu, które stanowi podstawę sporządzenia aktu zgonu. Należy pamiętać, że z chwilą śmierci pacjenta jego prawa przechodzą na spadkobierców, którzy po uzyskaniu postanowienia o stwierdzeniu nabycia spadku albo aktu poświadczenia dziedziczenia mogą uczestniczyć w postępowaniu przed Wojewódzką Komisją ds. Orzekania o Zdarzeniach Medycznych.

O zdarzeniu medycznym orzeka Wojewódzka Komisja ds. Orzekania o Zdarzeniach Medycznych funkcjonująca w każdym mieście wojewódzkim. Komisja bada wszystkie wymienione wcześniej przesłanki, a jeśli ustali łączne występowanie nieprawidłowości w działaniu albo zaniechaniu personelu szpitala oraz związek między nieprawidłowościami, a negatywnym efektem dla pacjenta w postaci zakażenia, uszkodzenia ciała, rozstroju zdrowia, śmierci dochodzi do wydania orzeczenia o zdarzeniu medycznym.

Stanowi ono podstawę do uzyskania zadośćuczynienia oraz odszkodowania, o czym szerzej mogą Państwo przeczytać na blogu w zakładce Wojewódzka Komisja ds. Orzekania o Zdarzeniach Medycznych.

Błąd medyczny

Istnieje wiele pojęć na określenie błędu medycznego rozumianego jako postępowanie niezgodne z zasadami wiedzy medycznej powodujące negatywne następstwa dla pacjenta. Używa się m.in. określeń błąd medyczny, błąd lekarski, błąd w sztuce lekarskiej.

Błąd medyczny jest szerokim pojęciem, dotyczy nie tylko lekarzy (w takim wypadku właściwe jest pojęcie błąd lekarski), ale również pielęgniarek i położnych.

Błąd medyczny:

• nie ma jednej definicji ustawowej, o tym czym jest błąd medyczny można się dowiedzieć z orzeczeń sądów i z doktryny;
• oprócz zadośćuczynienia i odszkodowania można się domagać renty od podmiotu zobowiązanego (jest to inny rodzaj renty niż renta ZUS, KRUS)
• zadośćuczynienia, odszkodowania i renty można się domagać przed m.in. przed sądami czy też w postępowaniu przed towarzystwami ubezpieczeń;
• dotyczy działań każdego podmiotu udzielającego świadczeń medycznych, w tym szpitali, przychodni, prywatnych gabinetów lekarskich itp.;
• błędu medycznego można dochodzić 3 lata od dowiedzenia się o nim, nie później niż przed końcem roku, w którym mija 10 lat od popełnienia błędu medycznego, w przypadku, gdy błąd medyczny jest przestępstwem termin ten ulega wydłużeniu do 20 lat;
• postępowanie sądowe w zakresie błędu medycznego kończy się zasądzeniem przez sąd kwoty zadośćuczynienia i odszkodowania, którą szpital albo inny podmiot ma obowiązek zapłacić

W odróżnieniu od błędu medycznego zdarzenie medyczne:

• ma definicję, która jest zawarta w ustawie o prawach pacjenta i Rzeczniku Praw Pacjenta;
• zadośćuczynienia i odszkodowania można się domagać tylko przed wojewódzkimi komisjami ds. orzekania o zdarzeniach medycznych;
• nie można się domagać renty w związku ze zdarzeniem medycznym;
• dotyczy tylko działań szpitali;
• wniosek o ustalenie zdarzenia medycznego można zgłaszać rok od daty dowiedzenia się o zdarzeniu, nie później jednak niż 3 lata od zdarzenia;
• orzeczenie o zdarzeniu medycznym nie zawiera kwoty zadośćuczynienia – pacjent jest ograniczony propozycją szpitala, którą może przyjąć albo odrzucić;

Rozróżnienie między zdarzeniem medycznym, a błędem medycznym nie jest, jak widać na podstawie powyższego zestawienia tylko kwestią nazewnictwa, ale łączy się z występowaniem dwóch różnych modeli uzyskiwania zadośćuczynienia i odszkodowania w odrębnych postępowaniach.

Jeżeli mają Państwo pytania związane z treścią artykułu lub znaleźli się Państwo w podobnej sytuacji, serdecznie zapraszam do kontaktu:

• telefonicznie pod nr 693 800 771
• mailowo na adres ewelina.miller@eim.waw.pl

Adwokat Ewelina Miller

Artykuł został sprawdzony w 2023 roku i zostały naniesione odpowiednie poprawki. Dbamy o to, byś czytając treści - czytał tylko aktualne informacje