Zwrot kosztów sądowych za adwokata

W artykule opiszę w kto i w jaki sposób może dochodzić zwrotu kosztów płatnej pomocy prawnej udzielonej przez adwokata czy radcę prawnego w sprawie dochodzenia odszkodowania za wypadek drogowy, wypadek przy pracy, czy wypadek w rolnictwie od ubezpieczyciela odpowiedzialnego za jego skutki w ramach polisy OC.

Zwrot kosztów postępowania sądowego

Dochodzenie roszczeń od zakładu ubezpieczeń, jest często skomplikowane i długotrwałe. Samo sformułowanie zgłoszenia szkody i wniosku o wypłatę należnego odszkodowania czy zadośćuczynienia, wiąże się z koniecznością wykazania ich słuszności, czy określenia wartości. Jest to wielki problem dla przeciętnego człowieka nie posiadającego wiedzy prawniczej czy znajomości rynku odszkodowań.

Dodatkowo należy podkreślić, że każde zgłoszenie szkody do zakładu ubezpieczeń jest rozpatrywane przez zespół profesjonalistów, którzy mają zarówno odpowiednie wykształcenie, jak i bogate doświadczenie w zakresie likwidacji szkód, a ponadto mogą liczyć na wsparcie i rady od prawników zatrudnianych przez zakład ubezpieczeń.

Stwarza to sytuację, w której pozycja stron postępowania w przedmiocie likwidacji szkody jest nierówna. Z jednej strony jest poszkodowany, który nie posiada wiedzy ani doświadczenia w zakresie wyceny poniesionych przez siebie strat oraz formułowania wniosków odnośnie wypłaty należnego mu odszkodowania, a z drugiej strony zakład ubezpieczeń wspierany przez zespoły doświadczonych pracowników i prawników.

Aby wyrównać sytuację stron, poszkodowany może się zwrócić o pomoc do profesjonalnego pełnomocnika, który w jego imieniu poprowadzi całe postępowanie w zakresie likwidacji szkody i zadba o to, by uzyskał on świadczenia odszkodowawcze odpowiednie do poniesionych strat. Za świadczoną przez siebie pomoc profesjonalny pełnomocnik pobiera jednak wynagrodzenie, które w wielu wypadkach stanowi znaczącą kwotę na pokrycie, której poszkodowany nie zawsze może sobie pozwolić.

Komu należy się zwrot kosztów zastępstwa procesowego

Odpowiedzi na to pytanie udzielił Sąd Najwyższy w uchwale składu siedmiu Sędziów, z dnia 13 marca 2012 r., sygn. akt III CZP 75/11 w której orzekł że: „Uzasadnione i konieczne koszty pomocy świadczonej przez osobę mającą niezbędne kwalifikacje zawodowe, poniesione przez poszkodowanego w postępowaniu przedsądowym prowadzonym przez ubezpieczyciela, mogą w okolicznościach konkretnej sprawy stanowić szkodę majątkową podlegającą naprawieniu w ramach obowiązkowego ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych.”

Z orzeczenia tego wynika, iż poszkodowanemu należy się zwrot od zakładu ubezpieczeń kosztów pomocy świadczonej przez profesjonalnego pełnomocnika przy łącznym spełnieniu trzech przesłanek:

• Pomoc była niezbędna – za niezbędną należy uznać pomoc udzieloną w sytuacji, gdy poszkodowany sam nie jest w stanie konkretnej sprawy załatwić, tj. dokonać oceny poniesionych szkód i ich wartości, odpowiednio ich wykazać czy uargumentować. Dla przykładu: W przypadku zarysowanego zderzaka czy zbitego światła poszkodowany z pomocą pracownika warsztatu samochodowego albo ASO jest w stanie ustalić zakres uszkodzeń, koszt ich naprawy i wysokość niezbędnego odszkodowania, jednak w przypadku całkowitego zniszczenia samochodu, odniesienia obrażeń ciała przez uczestników zdarzenia lub tym bardziej śmierci któregoś z nich, zakres poniesionych szkód, wyliczenie wartości odszkodowania i zadośćuczynienia oraz przede wszystkim wykazanie ich zakładowi ubezpieczeń jest kwestią dużo bardziej skomplikowaną, do której należałoby uzyskać pomoc profesjonalnego pełnomocnika;
• Koszty były uzasadnione – uzasadniona wysokość kosztów może być ustalona wyłącznie w odniesieniu do konkretnej sprawy, jej skomplikowania i zakresu dochodzonych w niej roszczeń. Pomocniczo można opierać się na średniej stawce rynkowej w podobnych sprawach lub ustawie o kosztach sądowych w sprawach cywilnych, w której wskazane są urzędowe koszty prowadzenia spraw sądowych przez adwokatów;
• Pełnomocnik posiadał niezbędne kwalifikacje zawodowe – pojęcie niezbędnych kwalifikacji nie zostało sprecyzowane zarówno przez Sąd Najwyższy, jak i przez ustawodawcę. Sąd Najwyższy nie wskazał, że niezbędne kwalifikacje zawodowe posiadają wyłącznie adwokaci czy radcowie prawni, jednak wskazując tę przesłankę podkreślił, że pomocy prawnej nie może udzielać każda osoba. Za posiadaniem niezbędnych kwalifikacji na pewno będzie świadczyć skuteczność danej osoby w dochodzeniu roszczeń, np. pełnomocnik, który doprowadzi do zmiany decyzji zakładu ubezpieczeń w przedmiocie odmowy uznania roszczenia.

Pismo o zwrot kosztów sądowych

Pismo o zwrot kosztów poniesionych za pomoc adwokata należy złożyć podobnie jak zgłoszenie szkody bezpośrednio do właściwego ubezpieczyciela. Do pisma o zwrot kosztów zastępstwa procesowego warto załączyć zaświadczenie, paragon lub fakturę potwierdzającą wysokość kosztów uzyskanej pomocy prawnej. W piśmie warto również opisać czynności, które w sprawie musiałby zostać wykonane by osoba poszkodowana mogła uzyskać należne jej kwoty odszkodowania, zadośćuczynienia czy renty.

Podsumowując, zgodnie z orzecznictwem Sądu Najwyższego poszkodowany ma prawo do dochodzenia od zakładu ubezpieczeń zwrotu kosztów profesjonalnej pomocy prawnej o ile koszty te są uzasadnione, konieczne, a pomoc świadczona jest przez osobę mającą niezbędne kwalifikacje zawodowe. W przypadku odmowy uznania kosztów pomocy prawnej przez zakład ubezpieczeń, tak jak w przypadku roszczenia głównego można dochodzić ich zwrotu przed sądem.

Jeżeli mają Państwo pytania związane z treścią artykułu lub znaleźli się Państwo w podobnej sytuacji, serdecznie zapraszam do kontaktu:

• telefonicznie pod nr 607 223 420
• mailowo na adres michal.miller@eim.waw.pl

Adwokat Michał Miller

Artykuł został sprawdzony w 2023 roku i zostały naniesione odpowiednie poprawki. Dbamy o to, byś czytając treści - czytał tylko aktualne informacje