W Polsce od wielu lat stale rośnie liczba pojazdów silnikowych, których obecnie zgodnie z raportem Komendy Głównej Policji jest już blisko 30 milionów. Porównując te liczby do populacji Polski, która obecnie liczy 38,5 miliona osób, łatwo dojść do wniosku, iż w ciągu kilku najbliższych lat liczby te zrównają się, czyli na każdego mieszkańca Polski będzie przypadał co najmniej jeden samochód. Jest to bardzo dużo, gdyż nie mówimy jedynie o osobach dorosłych, a do wyliczenia brane pod uwagę są również dzieci, które w Polsce stanowią ok. 20 % populacji.
Tak wysoka liczba pojazdów przekłada się niestety na równie wysoką liczbę wypadków komunikacyjnych. Przykładowo w 2018 roku zgłoszono blisko 32 tysiące wypadków komunikacyjnych oraz doszło do 436 tysięcy kolizji. W wypadkach drogowych zginęły 2.862 osoby, rannych zostało 37.359 osób w tym 10.963 osoby zostały ciężko ranne.
Na szczęście w przeciwieństwie do liczby pojazdów liczba wypadków komunikacyjnych oraz ich ofiar od lat regularnie spada. Tym niemniej przy tak dużej liczbie wypadków komunikacyjnych i ich ofiar, ciągle jest to bardzo poważny problem, który dotyka mnóstwa osób.
Z tych względów postanowiliśmy stworzyć niniejszy poradnik, w którym wyjaśniamy najważniejsze zagadnienia związane z tematyką wypadków komunikacyjnych oraz omawiamy możliwości dochodzenia odszkodowania z polisy OC sprawcy wypadków komunikacyjnych.
Definicja wypadku komunikacyjnego została sformułowana w art. 177 kodeksu karnego zgodnie z którym: „Kto, naruszając, chociażby nieumyślnie, zasady bezpieczeństwa w ruchu lądowym, wodnym lub powietrznym, powoduje nieumyślnie wypadek, w którym inna osoba odniosła obrażenia ciała określone w art. 157 k.k. – czyli powyżej 7 dni, podlega karze pozbawienia wolności do lat 3. Jeżeli następstwem wypadku jest śmierć innej osoby albo ciężki uszczerbek na jej zdrowiu, sprawca podlega karze pozbawienia wolności od 6 miesięcy do lat 8.”
Zgodnie z przytoczonym powyżej przepisem dla zaistnienia wypadku komunikacyjnego nie ma znaczenia rodzaj pojazdu, którym porusza się sprawca, a jedynie naruszenie zasad bezpieczeństwa i spowodowane obrażenia.
Wynika z tego, że wypadek komunikacyjny można spowodować nie tylko samochodem osobowym, ale również rowerem, hulajnogą elektryczną, czy skuterem wodnym, jeżeli obrażenia osoby poszkodowanej będą skutkować procesem leczenia dłuższym niż 7 dni.
Kolizja komunikacyjna nie ma swojej definicji w przepisach prawa, jednak jej treść można ustalić na podstawie art. 86 kodeksu wykroczeń, zgodnie z którym: „Kto na drodze publicznej, w strefie zamieszkania lub strefie ruchu, nie zachowując należytej ostrożności, powoduje zagrożenie bezpieczeństwa w ruchu drogowym, podlega karze grzywny.”
Podstawową różnicą między wypadkiem komunikacyjnym, a kolizją jest więc zakres obrażeń osób poszkodowanych. W przeciwieństwie do wypadku komunikacyjnego, żeby ponieść odpowiedzialność za kolizję nie muszą wystąpić u osób poszkodowanych żadne obrażenia. Nawet samo otarcie samochodów, będzie wystarczające do stwierdzenia kolizji.
Kolejna różnica to grożąca sprawcy kara. Przestępstwo wypadku komunikacyjnego jest zagrożone karą do 3 lat pozbawienia wolności, a w przypadku śmierci osoby poszkodowanej nawet do 8 lat. Za spowodowanie kolizji grozi jedynie grzywna, czyli kara pieniężna płatna na rzecz Skarbu Państwa.
Ostatnią różnicą pomiędzy wypadkiem komunikacyjnym, a kolizją jest czas, w którym osoby poszkodowane mogą dochodzić należnego im odszkodowania z polisy OC sprawcy. W przypadku wypadku komunikacyjnego odszkodowania, zadośćuczynienia czy renty można dochodzić przez okres aż 20 lat od daty wypadku. W przypadku kolizji termin dochodzenia roszczeń to jedynie 3 lata od daty kolizji.
W dzisiejszych czasach, gdy każdy wiecznie się spieszy, a każda minuta jest na wagę złota, coraz częściej spotykamy się z propozycją spisania oświadczenia przez sprawcę wypadku drogowego.
Poniżej opiszę, czy warto to zrobić i jakie pociąga to za sobą konsekwencje:
Podsumowując, jeżeli powstałe w wyniku kolizji szkody są niewielkie, np. otarty zderzak lub drzwi samochodu, a osoba poszkodowana posiada polisę Auto Casco można rozważyć spisanie oświadczenia ze sprawcą wypadku komunikacyjnego. Natomiast jeżeli szkody na pojazdach są znaczące albo ktokolwiek doznał obrażeń ciała zdecydowanie warto poczekać na przyjazd policji, która potwierdzi winę sprawcy wypadku i sporządzi dokumentację z miejsca zdarzenia.
Aktem prawnym, który opisuje wszystkie zagadnienia związane z odpowiedzialnością towarzystw ubezpieczeń za wypadki komunikacyjne spowodowane przez kierowców w ramach polisy OC jest ustawa z dnia 22 maja 2003 r. o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych.
Opisane są w niej, między innymi:
Więcej informacji na tematy związane z wypadkami drogowymi i dochodzeniem odszkodowania za szkody poniesione w skutek wypadków komunikacyjnych możecie Państwo przeczytać na Naszym Blogu.
Z tematyką wypadków nierozerwalnie związana jest kwestia dochodzenia odszkodowania za skutki wypadków komunikacyjnych. Zgodnie z przepisami prawa każdy pojazd mechaniczny musi posiadać wykupioną polisę Odpowiedzialności Cywilnej, czyli OC, z której będą pokrywane roszczenia osób poszkodowanych wskutek wypadku komunikacyjnego. Jeżeli samochód, który spowodował wypadek drogowy nie posiadał wykupionej polisy OC, za powstałe szkody zapłaci Ubezpieczeniowy Fundusz Gwarancyjny.
Dzięki temu, każda osoba poszkodowana może liczyć na należne jej odszkodowanie, zadośćuczynienie czy rentę za skutki wypadku komunikacyjnego, bez względu na sytuację majątkową sprawcy szkody komunikacyjnej.
Jest to o tyle ważne, że kwoty odszkodowań powypadkowych mogą sięgać nawet kilkudziesięciu czy kilkuset tysięcy złotych, a w przypadku trwałego kalectwa osoby poszkodowanej sąd może zasądzić tytułem odszkodowania za wypadek komunikacyjny kwoty przekraczające nawet milion złotych.
Przechodząc do konkretów, każdej osobie poszkodowanej, która nie była sprawcą wypadku komunikacyjnego, należy się odszkodowanie. Co ważne odszkodowanie po wypadku komunikacyjnym należy się wszystkim osobom podróżującym jako pasażer, nawet jeżeli kierowca, z którym podróżowali zostanie uznany winnym spowodowania wypadku drogowego.
Słowo Odszkodowanie w tym wypadku ma dwa znaczenia:
W przypadku śmierci osoby najbliższej można dochodzić również odszkodowania za pogorszenie sytuacji materialnej.
Wypadki komunikacyjne to nie tylko wypadki z udziałem dwóch lub większej liczby pojazdów. Dużą część wypadków komunikacyjnych stanowią wypadki polegające na potrąceniu pieszego.
Do wypadków komunikacyjnych z potrąceniem pieszych dochodzi w najróżniejszych sytuacjach od przekraczania przez pieszego jezdni na przejściu dla pieszych czy poza przejściem dla pieszych, do poruszania się przez pieszych poboczem drogi lub skrajem jezdni tam, gdzie pobocze nie zostało wyznaczone. Warto również wspomnieć o sytuacjach, gdzie do potrącenia pieszego dochodzi podczas wykonywania manewrów parkingowych pod sklepem, kościołem, w okolicach terenów rekreacyjnych, czy nawet na działce przed własnym domem.
Wszystkie te sytuacje traktowane są jako wypadki komunikacyjne, a potrąconej osobie pieszej należy się odszkodowanie powypadkowe. Bardzo ważnym jest by w takiej sytuacji za każdym razem zawiadomić policję i wezwać karetkę pogotowia, niezależnie od tego jak poważne wydają się obrażenia pieszego.
Bezpośrednio po zdarzeniu w organizmie potrąconej osoby pieszej wydziela się znaczna ilość adrenaliny, która tłumi ból i wzmacnia siłę mięśni dzięki czemu, bardzo często możliwym jest w miarę swobodne chodzenie nawet ze złamaną nogą. Prawdziwe konsekwencje wypadku zazwyczaj wychodzą na jaw dopiero po kilku godzinach od zdarzenia. Jeżeli na miejscu potrącenia pieszego nie było policji niemożliwym może być odtworzenie okoliczności zdarzenia i uzyskanie odszkodowania dla potrąconego pieszego.
Opisując sytuację pieszych, należy wspomnieć również o rowerzystach czy osobach poruszających się na tak popularnych ostatnio hulajnogach elektrycznych. Rowerzysta jest takim samym użytkownikiem dróg jak kierowcy pojazdów mechanicznych, obowiązują go te samy przepisy ustawy prawo o ruchu drogowym oraz jest objęty taką samą ochroną prawną jak każdy kierowca czy pasażer pojazdu mechanicznego.
Potrącenie rowerzysty czy osoby poruszającej się na hulajnodze elektrycznej jest traktowane jak każdy inny wypadek komunikacyjny z udziałem dwóch pojazdów. Jeżeli taki wypadek komunikacyjny skutkował obrażeniami u rowerzysty czy kierowcy hulajnogi elektrycznej należy im się odszkodowanie po wypadku, o ile oczywiście nie ponoszą winy za jego spowodowanie.
Na koniec należy jeszcze wskazać, iż rowerzyści czy kierowcy hulajnóg elektrycznych mają nie tylko przywileje, ale i obowiązki oraz spoczywa na nich taka sama odpowiedzialność, jak na każdym kierowcy pojazdu mechanicznego. Jeżeli rowerzysta czy kierowca hulajnogi elektrycznej spowodowuje wypadek drogowy, osobie poszkodowanej należy się od niego odszkodowanie powypadkowe.
Podstawowa różnica w stosunku do pojazdów mechanicznych jest jednak taka, że rowery czy hulajnogi elektryczne nie posiadają obowiązkowego ubezpieczenia OC. Z tych względów odszkodowanie po wypadku musi zapłacić z własnej kieszeni osoba kierująca rowerem czy hulajnogą elektryczną, która spowodowała wypadek komunikacyjny. Dlatego kierując rowerem lub hulajnogą elektryczną warto wykupić wcześniej osobistą polisę OC, która często oferowana jest przy zawieraniu polisy OC samochodu, domu lub mieszkania.
Za spowodowany przez siebie wypadek komunikacyjny osoba prowadząca rower lub hulajnogę elektryczną może zostać również pociągnięta do odpowiedzialności karnej na podstawie art. 177 kodeksu karnego lub art. 86 kodeksu wykroczeń.
Wiele wypadków komunikacyjnych pociąga za sobą najpoważniejsze skutki. Zgodnie z raportem Komendy Głównej Policji w 2018 roku śmierć wskutek wypadku drogowego poniosły aż 2.862 osoby. To ogromna liczba, mimo że dotyczy wszystkich rodzajów wypadków komunikacyjnych, tj. zderzeń kilku pojazdów mechanicznych, wypadków z udziałem tylko jednego pojazdu mechanicznego oraz potrąceń pieszych, rowerzystów czy kierowców hulajnóg.
Najpoważniejszy skutek w postaci śmierci osoby uczestniczącej w wypadku drogowym pociąga za sobą również najpoważniejsze konsekwencje dla rodziny i osób najbliższych osoby zmarłej.
Choć żadna kwota pieniędzy nie jest w stanie zrekompensować straty osoby najbliższej, to jednak świadczenia uzyskane w ramach odszkodowania powypadkowego mogą bardzo pomóc w próbie ułożenia życia rodziny na nowo po wypadku ze skutkiem śmiertelnym.
Świadczeń odszkodowawczych z polisy OC sprawcy wypadku komunikacyjnego ze skutkiem śmiertelnym mogą dochodzić osoby najbliższe zmarłego, tj:
Wskazane powyżej osoby najbliższe zmarłego uczestnika wypadku drogowego mogą dochodzić następujących świadczeń odszkodowawczych z polisy OC sprawcy wypadku:
Z tematyką odszkodowań powypadkowych ściśle związana jest również kwestia odszkodowania za wypadek przy pracy. Zgodnie z danymi Głównego Urzędu Statystycznego – GUS, w 2018 roku 84.304 osoby zostały poszkodowane na skutek wypadku przy pracy, co i tak stanowi spadek o blisko 5% w stosunku do roku 2017.
Najwięcej wypadków przy pracy odnotowano w branżach takich jak:
Osoby poszkodowane na skutek wypadku przy pracy, podobnie jak osoby poszkodowane w wypadkach komunikacyjnych mają prawo dochodzić odszkodowania, zadośćuczynienia lub renty za odniesione w wyniku wypadku przy pracy obrażenia.
W przypadku śmierci pracownika na skutek wypadku przy pracy roszczenia odszkodowawcze należą się jego osobom najbliższym dokładnie tak samo jak w przypadku wypadku komunikacyjnego ze skutkiem śmiertelnym, który został opisany powyżej.
Na podobnej zasadzie jak w przypadku wypadków przy pracy odszkodowanie należy się również osobom poszkodowanym na skutek wypadków w rolnictwie. Każdy właściciel gospodarstwa rolnego posiada polisę OC, która zabezpiecza wszelkie szkody, do których doszło w związku z funkcjonowaniem gospodarstwa rolnego.
Według informacji KRUS w 2019 r., zgłoszono 13.641 wypadków w rolnictwie, z czego w 10.295 przypadkach KRUS przyznał osobom poszkodowanym jednorazowe odszkodowanie z tytułu uszczerbku na zdrowiu lub śmierci wskutek wypadku przy pracy rolniczej.
Zdecydowana większość z tych osób nie zwróciła się jednak o dodatkowe odszkodowanie z polisy OC gospodarstwa rolnego, gdyż wciąż bardzo mało osób wie, że istnieje taka możliwość.
Warto również podkreślić, że w większości przypadków dodatkowe odszkodowanie za wypadki w rolnictwie wypłacane z polisy OC gospodarstwa rolnego jest wypłacane w znacznie wyższej kwocie niż jednorazowe odszkodowanie wypłacane z KRUS z tytułu uszczerbku na zdrowiu lub śmierci wskutek wypadku przy pracy rolniczej.
Odszkodowanie powypadkowe dla osób poszkodowanych na skutek wypadku przy pracy czy wypadku w rolnictwie należne jest z polisy OC pracodawcy lub właściciela gospodarstwa rolnego, którą każdy powinien posiadać.
W celu uzyskania odszkodowania po wypadku przy pracy lub wypadku w rolnictwie należy niezwłocznie zgłosić zaistniałą sytuację do osoby odpowiedzialnej za BHP w danej firmie lub do KRSU celem sporządzenia przez nią protokołu powypadkowego BHP. Protokół powypadkowy jest najważniejszym dokumentem, z którego wynika przebieg oraz skutki zdarzenia, a także ocena zachowania poszkodowanego pracownika.
Jeżeli w protokole powypadkowym zostanie stwierdzone, że dane zdarzenia zostało uznane za wypadek przy pracy, a poszkodowany pracownik nie ponosi wyłącznej winy za jego spowodowanie, można ubiegać się o odszkodowanie za wypadek przy pracy z polisy OC pracodawcy lub wypadek w rolnictwie z OC gospodarstwa rolnego.
Należy podkreślić, iż odszkodowanie powypadkowe z polisy OC pracodawcy lub OC gospodarstwa rolnego nie jest wypłacane przez pracodawcę czy rolnika, a przez towarzystwo ubezpieczeń, w którym mają oni wykupioną polisę OC. Postępowanie w celu uzyskania świadczeń odszkodowawczych również nie jest prowadzone przeciwko pracodawcy czy właścicielowi gospodarstwa rolnego i nie będzie skutkować żadnymi negatywnymi konsekwencjami dla nich czy dla pracownika.
Więcej informacji na tematy związane z dochodzeniem odszkodowania po wypadku możecie Państwo przeczytać na Naszym Blogu.
Zadośćuczynienie jest jednym z roszczeń odszkodowawczych, którego mogą dochodzić osoby poszkodowane w wypadkach komunikacyjnych, a także osoby najbliższe zmarłych na skutek wypadku drogowego ze skutkiem śmiertelnym.
Celem zadośćuczynienia dla osoby poszkodowanej w wypadku komunikacyjnym jest rekompensata odniesionych przez nią szkód niematerialnych w postaci:
W przypadku śmierci osoby najbliższej celem zadośćuczynienia jest rekompensata między innymi:
Tytułem zadośćuczynienia za śmierć osoby najbliższej, po zakończonym procesie przed sądem cywilnym można uzyskać orientacyjne:
Wysokość kwot zadośćuczynienia dla osób poszkodowanych w wypadkach komunikacyjnych zależy przede wszystkim od rozmiaru uszczerbku na zdrowiu odniesionego wskutek wypadku drogowego.
Stały lub długotrwały uszczerbek na zdrowiu określany jest na podstawie orzeczenia lekarza orzecznika o specjalizacji odpowiadającej rodzajowi urazów, które doznała osoba poszkodowana w wypadku komunikacyjnym.
Podstawą do określenia stopnia stałego lub długotrwałego uszczerbku na zdrowiu jest tabela stanowiąca załącznik do rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 18 grudnia 2002 r. w sprawie szczegółowych zasad orzekania o stałym lub długotrwałym uszczerbku na zdrowiu, trybu postępowania przy ustalaniu tego uszczerbku oraz postępowania o wypłatę jednorazowego odszkodowania.
W tabeli zawarty jest spis urazów z podziałem na części ciała których dotyczą i przypisanym im zakresem uszczerbku na zdrowiu. Po zsumowaniu uszczerbków dotyczących wszystkich urazów otrzymujemy stopień stałego lub długotrwałego uszczerbku na zdrowiu doznanego w wyniku wypadku drogowego. Zasada jest prosta, im wyższy procent uszczerbku na zdrowiu tym wyższa kwota zadośćuczynienia z polisy OC sprawcy wypadku komunikacyjnego.
Oczywiście zarówno wysokość orzeczonego uszczerbku na zdrowiu i należnego z tego tytułu zadośćuczynienia będzie się różnić od w zależności od tego czy oceny dokonuje lekarz pracujący na zlecenie towarzystwa ubezpieczeń, czy niezależny biegły sądowy oraz czy określenia należnej kwoty zadośćuczynienia dokonuje likwidator pracujący w towarzystwie ubezpieczeń czy sędzia w ramach postępowania cywilnego.
Różnice w tym zakresie potrafią być olbrzymie, gdyż w ramach postępowania sądowego zazwyczaj przyznawane są kilkukrotnie wyższe kwoty od kwot wypłaconych dobrowolnie przez ubezpieczyciela w ramach polisy OC sprawcy wypadku komunikacyjnego.
W większości przypadków, zadośćuczynienie jest głównym i najważniejszym roszczeniem odszkodowawczym, które można uzyskać dla osób poszkodowanych po wypadku drogowym. Jest tak dlatego, że w ramach zadośćuczynienia wypłacane są najwyższe kwoty świadczeń, które w zależności od rozmiaru negatywnych następstw wypadku potrafią przekroczyć nawet kilkaset tysięcy złotych.
Jest to spowodowane tym, że uszczerbek na zdrowiu, ograniczenie sprawności osoby poszkodowanej, długotrwały proces leczenia i rehabilitacji czy ból oraz cierpienia z tym związane rodzą znacznie poważniejsze konsekwencje dla osoby poszkodowanej w wypadku komunikacyjnym niż straty materialne w postaci utraconych zarobków, kosztów leczenia, rehabilitacji, czy zakupu leków lub urządzeń medycznych, które są zwracane w ramach odszkodowania.
Wyjątkiem od tej reguły jest stała miesięczna renta, którą, jeżeli istnieją ku temu ważne powody można skapitalizować, czyli zamienić na jednorazowe świadczenie odszkodowawcze o znacznej wysokości.
Proces kapitalizacji świadczenia rentowego należy zawsze bardzo dokładnie przemyśleć, gdyż jest to decyzja nieodwracalna, która skutkuje zrzeczeniem się przez osobę poszkodowaną w wypadku, stałej miesięcznej renty np. z tytułu zmniejszonych zarobków w zamian za wysokie odszkodowanie, które może przeznaczyć np. na inwestycje, z których będzie się utrzymywać lub na przekwalifikowanie zawodowe.
Więcej informacji na tematy związane z rodzajami świadczeń odszkodowawczych możecie Państwo przeczytać na Naszym Blogu.
Szkoda powstała na skutek wypadku komunikacyjnego jest podstawą do dochodzenia roszczeń odszkodowawczych przez każdego z uczestników wypadku drogowego, który odniósł w nim szkodę materialną lub niematerialną. Jest to rzecz oczywista, jednak sam proces dochodzenia odszkodowania powypadkowego, już taki oczywisty i prosty nie jest.
Przede wszystkim roszczeń odszkodowawczych po wypadku komunikacyjnym nie dochodzi się bezpośrednio od sprawcy wypadku. Nie dochodzi się ich również w ramach postępowania karnego przed sądem.
Postępowanie przed sądem karnym ma na celu ukaranie sprawcy wypadku drogowego i potwierdzenie jego odpowiedzialności za szkody doznane przez osoby poszkodowane w wypadku. Co prawda w ramach kary sąd często zasądza od sprawcy wypadku drogowego grzywnę, albo nawet nawiązkę na rzecz osoby pokrzywdzonej, jednak ich celem jest jedynie ukaranie sprawcy, a nie naprawienie spowodowanych przez niego szkód.
Odszkodowania, zadośćuczynienia czy renty po wypadku komunikacyjnym nie dochodzi się bezpośrednio od jego sprawcy, gdyż w większości przypadków nie byłoby go stać na zapłacenie osobom poszkodowanym należnych im świadczeń odszkodowawczych.
W tym celu została wymyślona polisa Odpowiedzialności Cywilnej, czyli OC pojazdów mechanicznych. Każdy samochód musi posiadać ważną polisę OC w ramach której za szkody spowodowane przez kierowcę danego pojazdu odpowiada towarzystwo ubezpieczeń, w którym polisa została wykupiona. Numer polisy sprawcy szkody oraz towarzystwa ubezpieczeń w którym została wykupiona można ustalić na stornie Ubezpieczeniowego Funduszu Gwarancyjnego.
Jeżeli kierowca nie posiadał ważnej polisy OC lub zbiegł z miejsca wypadku drogowego, a policji nie udało się ustalić jego danych, to osoby poszkodowane i tak powinny uzyskać odszkodowanie za wypadek. Za szkody do których doszło wskutek wypadku komunikacyjnego spowodowanego przez nieznanego kierowcę odpowiadać będzie Ubezpieczeniowy Fundusz Gwarancyjny.
Termin wypłaty świadczeń odszkodowawczych po wypadku komunikacyjnym przez towarzystwa ubezpieczeń został określony w art. 14 ustawy z dnia 22 maja 2003 r. o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych.
Zgodnie z treścią tego przepisu zakład ubezpieczeń jest zobowiązany do wypłaty odszkodowania w terminie 30 dni licząc od dnia doręczenia mu zgłoszenia szkody. Jeżeli w tym terminie zakład ubezpieczeń nie będzie miał możliwości ustalenia osoby odpowiedzialnej za spowodowanie wypadku drogowego albo wysokości odszkodowania, świadczenia odszkodowawcze powinny być wypłacone w ciągu 14 dni od dnia, w którym przy zachowaniu należytej staranności wyjaśnienie tych okoliczności było możliwe, nie później jednak niż w terminie 90 dni od dnia doręczenia zgłoszenia szkody.
Przekroczenie maksymalnego terminu 90 dni jest możliwe jedynie w przypadku, gdy stwierdzenie odpowiedzialności zakładu ubezpieczeń lub też określenie wysokości należnych osobom poszkodowanym świadczeń odszkodowawczych uzależnione jest od toczącego się postępowania karnego lub cywilnego.
W praktyce pierwsze świadczenia zazwyczaj wypłacane są przez towarzystwa ubezpieczeń w terminie do dwóch miesięcy od dnia doręczenia im kompletnego zgłoszenia szkody. Jeżeli brakuje dokumentacji medycznej osoby poszkodowanej, czy potwierdzenia odpowiedzialności sprawcy wypadku komunikacyjnego, wypłata następuje w terminie do dwóch tygodni od dostarczenia niezbędnych dokumentów.
Na zakładzie ubezpieczeń, w którym sprawca wypadku komunikacyjnego posiadał wykupioną polisę OC, spoczywa obowiązek naprawienia spowodowanej przez niego szkody i wypłaty osobom poszkodowanym świadczeń odszkodowawczych.
Czasami jednak w odpowiedzi na zgłoszoną szkodę towarzystwo ubezpieczeń, zamiast informacji o wysokości przyznanego odszkodowania powypadkowego przesyła informację o odmowie wypłaty odszkodowania.
Ustawa z dnia 22 maja 2003 r. o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych nakłada na towarzystwa ubezpieczeń obowiązek wypłaty odszkodowania za szkodę spowodowaną wskutek wypadku komunikacyjnego w ramach polisy OC pojazdu mechanicznego. Zakład ubezpieczeń nie może więc odmówić wypłaty odszkodowania powypadkowego, chyba że szkoda jest przedawniona albo zgłoszenie szkody zawiera błędy lub brakuje w nim niezbędnych informacji i dokumentów.
Najczęstsze braki, które skutkują odmową wypłaty odszkodowania to:
Jeżeli zgłoszona szkoda powypadkowa nie jest przedawniona naprawienie powyżej wskazanych braków powinno skutkować zmianą decyzji towarzystwa ubezpieczeń i wypłatą osobom poszkodowanym w wypadku drogowym należnych im świadczeń odszkodowawczych.
Odmowa wypłaty odszkodowania po wypadku komunikacyjnym jest raczej sytuacją wyjątkową i wynika zazwyczaj z błędów popełnionych przez osobę zgłaszającą szkodę powstałą na skutek wypadku drogowego.
Zaniżone odszkodowania z polisy OC to niestety coś co zdarza się praktycznie za każdym razem. Wynika to z bardzo złej polityki zakładów ubezpieczeń, których celem jest zapłacić osobom poszkodowanym jak najmniej, stawiając zysk firmy przed należytą rekompensatą szkód poniesionych przez ofiary wypadków komunikacyjnych.
Świadczenia odszkodowawcze przyznane pierwszą decyzją o przyznaniu odszkodowania powypadkowego są zawsze zaniżone i to zazwyczaj zaniżone są znacząco.
Pierwsze wypłacone odszkodowanie po wypadku komunikacyjnym nazywane jest kwotą bezsporną. W praktyce jest to najniższa kwota jaką towarzystwo ubezpieczeń jest w stanie uzasadnić, po uwzględnieniu wszystkich okoliczności wypadku drogowego i szkody, które koniecznie muszą być wzięte pod uwagę, jednak bez uwzględnienia jakichkolwiek okoliczności, które wpływały by na podwyższenie należnego odszkodowania.
Często kwota bezsporna jest dodatkowo obniżana o przyczynienie się osoby poszkodowanej do powstania szkody w wypadku drogowym. Wysokość przyczynienia również jest zawyżana i to zazwyczaj co najmniej dwukrotnie.
Od decyzji zakładu ubezpieczeń o wypłacie kwoty bezspornej koniecznie należy złożyć odwołanie. Odwołanie najlepiej sporządzić pisemnie i wysłać listem poleconym. Co ważne przepisy prawa nie przewidują terminu na wniesienie przez osobę poszkodowaną w wypadku drogowym odwołania od decyzji towarzystwa ubezpieczeń. Można więc je złożyć, dopóki roszczenia odszkodowawcze nie są przedawnione, czyli od 3 lat do nawet 20 lat od dnia, w którym doszło do wypadku komunikacyjnego.
Po wniesieniu odwołania od decyzji zakładu ubezpieczeń o wypłacie kwoty bezspornej, zazwyczaj zostanie złożona propozycja zawarcia ugody w sprawie. Ugoda z ubezpieczycielem polega na ustaleniu kwoty odszkodowania, która zostanie dopłacona do poprzednio wypłaconej kwoty bezspornej, a w zamian za to osoba poszkodowana wskutek wypadku komunikacyjnego zrzeknie się wszelkich dalszych roszczeń odszkodowawczych z tytułu wypadku komunikacyjnego w stosunku do sprawcy wypadku drogowego i towarzystwa ubezpieczeń, w którym sprawca wypadku drogowego miał wykupioną polisę OC.
Zaletą zawarcia ugody z zakładem ubezpieczeń, w którym sprawca wypadku komunikacyjnego miał wykupioną polisę OC jest fakt, iż ustalone kwoty odszkodowania powypadkowego zostaną wypłacone niezwłocznie, zazwyczaj w ciągu kilku dni od podpisania ugody.
Ugoda z ubezpieczycielem jednak zawsze wiąże się z tym, że osoba poszkodowana w wypadku drogowym straci część należnych jej świadczeń odszkodowawczych. Jak duża część odszkodowania po wypadku drogowym będzie stracona zależy w dużej mierze od tego na jakim etapie ugoda zostanie podpisana.
Ze względu na czas podpisania ugody z ubezpieczycielem wyróżniamy dwa rodzaje ugody:
W celu uzyskania najwyższej kwoty odszkodowania, zadośćuczynienia czy renty powypadkowej należy złożyć pozew o odszkodowanie do sądu cywilnego. W ramach procesu cywilnego osoba poszkodowana w wypadku komunikacyjnym może uzyskać nawet kilkakrotnie wyższe świadczenia odszkodowawcze w stosunku do wypłaconej przez ubezpieczyciela kwoty bezspornej, dlatego zdecydowanie warto jest złożyć pozew w sprawie o odszkodowanie i zadośćuczynienia za szkody poniesione wskutek wypadku komunikacyjnego.
Pozew o odszkodowanie i zadośćuczynienie po wypadku komunikacyjnym wnosi się przeciwko zakładowi ubezpieczeń, w którym sprawca wypadku drogowego miał wykupioną polisę OC do Sądu Rejonowego właściwego dla miejsca zamieszkania osoby poszkodowanej w wypadku. Jeżeli suma świadczeń dochodzonych pozwem o odszkodowanie przekracza 75.000,00 zł pozew wnosi się do Sądu Okręgowego.
Od pozwu o odszkodowanie należy uiścić opłatę sądową w wysokości 5% sumy wszystkich dochodzonych świadczeń odszkodowawczych, czyli dla przykładu:
Jan Kowalski złożył pozew o odszkodowanie w wysokości 50.000,00 zł oraz zadośćuczynienie w kwocie 100.000,00 zł. Pozew powinien więc złożyć do Sądu Okręgowego właściwego dla jego miejsca zamieszkania i opłacić kwotą 7.500,00 zł.
Zamiast opłaty można jednak załączyć do pozwu o odszkodowanie wniosek o zwolnienie z kosztów sądowych wraz z oświadczeniem o stanie rodzinnym, majątku, dochodach i źródłach utrzymania.
W pozwie o odszkodowanie należy wskazać wszystkie świadczenia odszkodowawcze, których zamierza dochodzić osoba poszkodowana w wypadku komunikacyjnym, dowody na poparcie zasadności wskazanych roszczeń, w tym świadków do przesłuchania oraz biegłych, którzy ustalą stan zdrowia osoby poszkodowanej.
Dodatkowo, jeżeli pozew o odszkodowanie obejmuje roszczenia rentowe warto dołączyć do niego wniosek o zabezpieczenie, dzięki któremu można uzyskać tymczasową rentę na czas trwania postępowania sądowego oraz wniosek o zasądzenie odsetek od odszkodowania i zadośćuczynienia co pozwoli dodatkowo zwiększyć sumę zasądzonych na koniec procesu świadczeń odszkodowawczych.
Postępowanie sądowe przed sądem cywilnym w sprawie dochodzenia roszczeń odszkodowawczych z tytułu wypadków komunikacyjnych trwa zazwyczaj od 1 roku do dwóch lat. Dzieje się tak głównie z powodu bardzo powolnego działania sądów, gdyż w większości przypadków cały proces składa się z dwóch rozpraw, na których są przesłuchiwani świadkowie i powód oraz oczekiwania na opinie biegłych lekarzy sądowych.
Nie należy się również bać ryzyka związanego z założeniem sprawy cywilnej o odszkodowanie powypadkowe. Specjalizujący się w prowadzeniu spraw odszkodowawczych adwokat czy radca prawny bez problemu oszacuje wysokość możliwych do uzyskania świadczeń odszkodowawczych, jak również tak przygotuje i uzasadni pozew, że odszkodowanie po wypadku drogowym na pewno zostanie wypłacone.
Więcej informacji na tematy związane z procesem dochodzenia roszczeń odszkodowawczych możecie Państwo przeczytać na Naszym Blogu.
Podatki, to coś z czym spotykamy się na każdym kroku, czy to odbierając pensję za kolejny miesiąc pracy, czy robiąc codzienne zakupy w sklepie, rezerwując wyjazd urlopowy, czy kupując samochód niezależnie od tego czy jest nowy czy używany, jedno jest pewne, od każdej z tych czynności będzie trzeba zapłacić podatek.
Świadczenia odszkodowawcze wypłacane osobom poszkodowanym w wypadkach drogowych są od tej przykrej reguły bardzo miłym wyjątkiem. Odszkodowania powypadkowe nie są traktowane jako dochód osób poszkodowanych, tak więc nie trzeba od nich odprowadzać podatków.
Brak konieczności odprowadzania podatków dotyczy każdego ze świadczeń odszkodowawczych, do których zaliczamy:
Wszystkie świadczenia odszkodowawcze są zwolnione od podatku i nie trzeba ich wpisywać do deklaracji PIT, jednak reguła ta nie dotyczy odsetek za opóźnienie od odszkodowania powypadkowego, które są wypłacane przez towarzystwo ubezpieczeń po zakończeniu procesu sądowego.
Kwota wypłaconych przez ubezpieczyciela odsetek stanowi dochód osoby poszkodowanej w wypadku komunikacyjnym i należy zapłacić od niej podatek oraz uwzględnić ją w corocznej deklaracji PIT.
Dla ułatwienia rozliczeń po zakończonej sprawie cywilnej towarzystwo ubezpieczeń, w którym sprawca wypadku drogowego miał wykupioną polisę OC, prześle osobie poszkodowanej wypełnioną deklarację PIT w zakresie odsetek od wypłaconych jej roszczeń odszkodowawczych, którą należy dołączyć do rocznej deklaracji PIT i przekazać do właściwego Urzędu Skarbowego.
Proces dochodzenia odszkodowania powypadkowego dla osób poszkodowanych w wypadkach komunikacyjnych jest długi i wieloetapowy. Oczywiście można zadowolić się samą kwotą bezsporną, którą ubezpieczyciel wypłaci dobrowolnie, jednak im poważniejsze były obrażenia na skutek wypadku komunikacyjnego tym bardziej należy zastanowić się nad złożeniem pozwu o odszkodowanie i zadośćuczynienie.
W poprzedniej części artykułu zostało dokładnie opisane jakich roszczeń odszkodowawczych może dochodzić osoba poszkodowana po wypadku komunikacyjnym oraz jak przebiega proces dochodzenia odszkodowania i z jakimi obowiązkami dla osoby poszkodowanej się on wiąże.
Podejmując decyzję odnośnie dochodzenia roszczeń odszkodowawczych po wypadku komunikacyjnym warto również zastanowić się nad tym czy skorzystać z profesjonalnej pomocy prawnej w tym zakresie oraz komu powierzyć prowadzenie swojej sprawy.
Większość osób rozpoczynając poszukiwania pomocy prawnej w dochodzeniu odszkodowania po wypadku komunikacyjnym pyta znajomych czy nie znają jakiegoś dobrego prawnika. Duża część wpisuje takie zapytanie do przeglądarki internetowej.
Warto zatem zastanowić się kim jest prawnik od wypadków komunikacyjnych i czy na pewno jest to osoba, której szukamy?
Prawnik to potoczne określenie, którym nazywamy osoby wykonujące zawody prawnicze. Co do zasady Prawnikiem może nazywać się zarówno adwokat i radca prawny, jak i prokurator czy sędzia. Każda z tych osób jest profesjonalnym przedstawicielem wykonywanego przez siebie zawodu prawniczego, która ukończyła zarówno studia prawnicze jak i stosowną aplikację, uprawniającą do posługiwania się tytułem zawodowym. W przypadku adwokata czy radcy prawnego skutkuje to przede wszystkim możliwością reprezentowania swoich klientów i prowadzenia ich spraw przed sądami.
W świetle prawa jednak, Prawnikiem może nazywać się każda osoba, która ukończyła studia prawnicze, a niekiedy prawnikiem nazywają się też osoby, które studiowały przedmioty prawne na kierunkach pokrewnych, takich jak np. administracja.
Prawnik nie musi więc posiadać:
Mimo tych ograniczeń wielu prawników decyduje się na zakładanie tak zwanych kancelarii prawnych, firm odszkodowawczych, fundacji pomocy poszkodowanym, czy rejestrów osób poszkodowanych, które oferują swoją pomoc w dochodzeniu roszczeń odszkodowawczych na rzecz osób poszkodowanych w wypadkach komunikacyjnych.
Decydując się na pomoc w zakresie dochodzenia odszkodowania po wypadku komunikacyjnym, warto upewnić się, że będzie to pomoc najwyższej jakości i że powierzając komuś prowadzenie swojej sprawy nie będą Państwo żałować podjętej decyzji.
Na co więc zwrócić uwagę szukając pomocy prawnej w uzyskaniu odszkodowania z tytułu wypadku komunikacyjnego?
Więcej informacji na tematy związane z pomocą prawną w zakresie dochodzenia świadczeń odszkodowawczych możecie Państwo przeczytać na Naszym Blogu.
adw. Ewelina Miller
693 800 771
ewelina.miller@eim.waw.pl
adw. Michał Miller
607 22 34 20
michal.miller@eim.waw.pl
W okresie od 14 października 2025 r., do 29 października 2025 r. przebywamy na urlopie bez dostępu do telefonu. W sprawach pilnych proszę o przesłanie maila na adres
ewelina.miller@eim.waw.pl
michal.miller@eim.waw.pl
